پیگیری تخلف بزرگ گمرک غرب تهران توسط ستاد مبارزه با قاچاق کالا وارز

گروه اقتصادی: حال که ستاد مبارزه با قاچاق کالا وارز بعد از چند سال به تخلفات این پرونده ورود نموده است  برچه اساسی معاونت فنی وقت گمرک ایران درخصوص ابهامات ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز و مواردی ازجمله بیشبود ارزش واستفاده ازمعافیت غیرقانونی این پرونده و تشکیک در نوع کالای ترخیص شده سکوت نموده اند وحسابرسی پس ازترخیص صورت نگرفته است.                               

به گزارش بولتن نیوز درمورخه 3 تیرماه سال جاری ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز کشور طی نامه شماره 201027/03/ ص،با گمرک غرب تهران درخصوص ابهامات نوع کالای قبوض انبار خارج شده یکهزار و پانصد تن (000/1500) کالا تحت عنوان ماشین آلات خط تولید با معافیت بند(غ)ماده(119) قانون امورگمرکی با پرداخت صفر ریال طی اظهارنامه 25783756 مکاتبه نموده وخواستار ارسال کلیه قبض انبارهای که ازمحل اظهارنامه یادشده اظهارو ترخیص گردیده وهمچنین کلیه اسناد و ارواق ترانزیت قبوض انبار مربوطه شد.        

 درادامه گمرک غرب تهران براساس نامه ارسالی مدیرعامل انبارهای عمومی مستقر درگمرک غرب درپاسخ به ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز اعلام نمود باتوجه به تغییرسامانه قدیم و از دسترس خارج شدن این سامانه امکان دسترسی به قبض انبارهای درخواستی مسیر نمی باشد.        

که این پاسخ گمرک غرب موجب تعجب ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز شده و این ابهام به وجود آمده که چه اتفاقی در روند تشریفات ترخیص کالای مربوط افتاده که اطلاعات مربوط به این پرونده ارائه نشده است.لازم بدکراست که انبارهای عمومی کشور دارای یک سامانه جامع تحت عنوان"سما" است که این سامانه در نوع خود بی نظیر است و توانایی رهگیری بالایی دارد و مشخصات تمام کالاها به طوردقیق درآن قابل رصد است.همچنین در برابر هرقبض انبار فیزیکی حتما نسخه الکترونیک آن موجود است و مرحله به مرحله اقداماتی که پس از ورود کالا به انبار انجام می شود درسامانه ثبت و قابل رهگیری است و باتوجه به اینکه اطلاعات قبض انبارموصوف مربوط به سال های 98 و99 بوده است و درصورتیکه سامانه انبارها دراین فاصله زمانی توسعه و بروز شده باشد و دسترسی شرکت های انبارهای عمومی به سامانه قدیمی از سوی گمرک قطع شده باشد،بلاشک اطلاعات درسامانه قبلی وجود داشته و دردسترس است واستخراج اطلاعات کالای موضوع اظهارنامه بسادگی توسط شرکت انبارهای عمومی قابل استخراج و ارائه به ستاد مباره با قاچاق کالا و ارز بوده است.همچنین باتوجه به اینکه کالاهای ورودی به انبارهای گمرک غرب از گمرکات مرزی کشور به این گمرک ترانزیت داخلی می گردد تمامی اطلاعات کالاهای ارسالی به این گمرک درسامانه ترانزیت گمرک ابتدا ثبت و وصول و در انبارها تخلیه شده و برهمان اساس واحد ترانزیت مربوطه اعلام وصول کالاهای ارسالی گمرک اولیه را تایید و ردیف مرزی مربوطه را تصویه می نماید.لذا باتوجه به سامانه "سما" انبارهای عمومی و وجود قبوض انبار فیزیکی والکترونیکی وهمچنین ثبت اطلاعات کالای ورودی درسامانه اداره ترانزیت گمرک غرب هیچ دلیلی برعدم دسترسی به قبض انبارهای مربوطه جهت رفع ابهام و صحت سنجی  نوع کالای اظهاری و ترخیص شده جهت پاسخ به ستاد مبارزه باقاچاق کالا وارز قابل پذیرش نیست.  

 لذا باتوجه به پاسخ غیرمنطقی گمرک غرب تهران به ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در خصوص نوع کالا و شرح قبوض مربوطه به اظهارنامه،مجددا ستاد یاد شده از گمرک غرب خواستار ادای توضیحات شد ومتعاقبا درمورخه 6 مردادماه سال جاری گمرک غرب تهران طی نامه شماره628919/1403 توضیحاتی را به ستاد یاد شده ارسال نمود و این توضیحات ابعاد دیگری ازعملکرد غیرقانونی گمرک مربوطه را افشا نمود.لذا در بند یک جوابیه گمرک غرب به ستاد یادشده و دربند(الف) قیدشده است،تعداد58 فقره پروانه ترانزیت داخلی از گمرک بازرگان توسط شرکت حمل و نقل سی رود ترابر در این گمرک تخلیه شده است، که شامل 58 فقره قبض انبار دستی و یک فقره قبض انبار الکترونیک می باشد و در بند(ب) قید شده تعداد24 فقره پروانه ترانزیت داخلی از گمرک شهید رجایی توسط شرکت حمل و نقل ساپراترابر در این گمرک تخلیه و تعداد24 فقره قبض انبار دستی و12فقره قبض انبارالکترونیک را شامل شده و دربند(ج) قید شده تعداد 7 فقره پروانه ترانزیت داخلی ازگمرک منطقه آزاد اروند توسط  شرکت حمل و نقل الیت آریا جم ، تخلیه و تعداد7 فقره قبض انباردستی ویک فقره قبض انبار الکترونیک را شامل شده ومجموع قبوض انباراین اظهارنامه 89 فقره بنام شرکت نیشکرهفت تپه می باشد.        

همچنین گمرک غرب تهران در بند 2 نامه زمان اظهار و تاریخ ترخیص کالای موضوع اظهارنامه را از تاریخ24 فروردین سال98 لغایت 10اردیبهشت سال99 و بتدریج اعلام نموده است.همچنین در بند 3 نامه موصوف مراحل انجام تشریفات،باتوجه به گزارش کارشناسی درخصوص ظن مستعمل بودن کالای نو اظهاری براساس مجوزثبت سفارش صادره را از سازمان صنعت،معدن و تجارت،استعلام نموده و در پاسخ اداره کل ماشین سازی وتجهیزات وزارت یاد شده باتوجه به نو بودن دیگرتجهیزات،مجموعا کل تجهیزات تولید را قابل ترخیص وبلامانع تشخیص داده است وهمچنین درادامه گمرک غرب اعلام نموده ارزش اظهاری این اظهارنامه براساس سوابق موجود به میزان 70 درصدبیشبود ارزش به دفتر ارزش گمرک ایران اعلام وهمزمان کالا خارج شده وپس ازتایید بیشبود ارزش توسط دفترتخصصی مربوطه و تایید کمیسیون حل واختلافات گمرکی و کمیسیون تجدید نظرگمرک ایران،نهایتا دیوان عدالت اداری در شعب سوم و پنجم تجدید نظر موضوع بیش بود ارزش را کان لم یکن تلقی نموده است وهمچنین دربند(5) نامه یادشده گمرک غرب درخصوص تجمیع قبض انبارهای یاد شده اظهارنامه موصوف بدلیل تعداد بالای 89 قبض انبار وعدم امکان ثبت وایجاد درسامانه اظهار گمرک،منجر به تجمیع قبوض انبار به 14 فقره قبض انبار الکترونیکی شده و امکان تهیه تصاویر وجود نداشته و صرفا امکان تهیه تصاویر را در اختیارسامانه جامع امور گمرکی(پژوهشکده دانشگاه تهران) دانسته است.                                      

واکاوی تخلف بزرگ و مغایر قانون گمرک غرب و ستاد گمرک ایران

اولا:گمرک غرب تهران درپاسخ اولیه به ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز براساس جوابیه انبارهای عمومی بدون توجه به اسناد و قبوض انبار موجود در اداره ترانزیت اعلام نموده تصاویر قبض انبارهای کالای موضوع استعلام دردسترس نیست وباتوجه به پیگیری ستاد یاد شده مجبور به مکاتبه دوم و پاسخ شده است و درصورتیکه ستاد مبارزه باقاچاق درخصوص ابهامات موجود پافشاری نمی نمود موضوع تخلف حادث شده مختومه و منتفی می گردید.                                                                         

ثانیا: درپاسخ ثانویه گمرک غرب در بند یک قسمت های (الف)تا(ج) اعلام شده که کل کالای موضوع اظهارنامه بوزن 1500 تن به ارزش 50 میلیون دلار،از سه مرز متفاوت کشور، شامل :گمرک بازرگان درشمال غربی کشور و گمرک بندرعباس در جنوب کشور و گمرگ منطقه آزاد اروند در جنوب غربی کشور و هرکدام با شرکت های حمل و نقل متفاوت و قطعا در تاریخ های متفاوت و با فاصله طولانی ترانزیت و در انبارهای گمرک غرب تخلیه شده است وقطعا با مکاتبه اداره ترانزیت گمرک غرب به انبارهای عمومی قبوض انبار تجمیع و اظهارنامه تنظیم و تشریفات دنبال شده است درصورتیکه تجمیع قبوض انبار فقط یک شرکت حمل مطابق ماده(60) آیین نامه اجرایی قانون امورگمرکی امکان پذیر است و تجمیع قبوض انبارسه شرکت حمل متفاوت از سه مرزمختلف شمالی و جنوبی و جنوب غربی با فواصل زمانی متفاوت دریک اظهارنامه درتاریخ گمرک بی سابقه است و درصورتیکه کالای موضوع ثبت سفارش توسط یک شرکت حمل طی چندین بارنامه در یک مقطع زمانی نزدیک به انبارهای تحت کلید گمرک برسد پس از موافقت گمرک قابل اظهار در یک اظهارنامه با کسر از کل ثبت سفارش ماخوذه بلا اشکال خواهد بود و تجمیع قبوض سه شرکت با کالای ورودی از سه مرز متضاد و متفاوت کشور درفواصل زمانی طولانی دریک اظهارنامه مغایر قانون و آیین نامه گمرکی دارای ابهام و سوال برانگیز خواهد بود چراکه نگهداری کالا درمدت زمان طولانی بجز تحمیل هزینه انبار داری برای ذینفع امکان متروکه شدن کالا مطابق ماده 24 قانون امورگمرکی را نیز در برخواهد داشت و نکته تعجب برانگیز این اظهارنامه ترانزیت کالا از گمرک اروند خرمشهر به تهران  با فاصله بیش از900کیلومتر و ترخیص و حمل مجدد  از تهران به کارخانه درهفت تپه دراستان خوزستان با مجموع  بیش از1800کیلومتر مسافت تامل برانگیز است درصورتیکه گمرک خرمشهر در فاصله 200 کیلومتری کارخانه قرار داشته و ترانزیت از گمرک خرمشهر به تهران و بازگشت مجدد کالا از تهران به استان خوزستان چگونه قابل توجیه است.                       

ثالثا:دربند(2) پاسخ گمرک مدت زمان ترخیص کالا را بیش از یکسال از تاریخ 24 فروردین سال98 تا 10 اردیبهشت سال99 اعلام نموده است که این مدت زمانی جهت ترخیص کالای موضوع یک اظهارنامه تعجب برانگیز است.                                                                                                    

رابعا: گمرک غرب در بند(3) نامه اعلام نموده باتوجه به گزارش مستعمل بودن کالا توسط کارشناس اظهارنامه و کسب تکلیف از وزارت صنعت و معدن و تجارت و اعلام آن سازمان با این عنوان که دیگر تجهیزات نو می باشد و کل کالا قابل ترخیص است جای تامل و تفکر داشته و آیا نیاز به شفاف سازی دقیق گمرک در خصوص میزان استهلاک کل کالا و درصد استهلاک و مکاتبه شفاف و مجدد با سازمان متولی ضروری نبوده است.                                                                                                   

خامسا: در بند 4 پاسخ گمرک غرب به ستادعنوان شده کالای موصوف به تشخیص گمرک اجرای و تایید دفتر تخصصی ارزش گمرک ایران و متعاقبا کمیسیون بدوی و تجدید نظر گمرک ایران بیش از70 درصد بیشبود ارزش قطعی داشته است و سپس با رای شعب سوم و پنجم دیوان موضوع بیشبود ارزش منتفی شده است و لازم به توضیح است که بیشبود 70 درصد اعلامی برای 50 میلیون دلار کالای اظهاری یعنی بیش از35 میلیون دلار ارزش اظهاری غیر واقعی و بیشتر اظهارشده و باتوجه به اخذ ارز ترجیحی برای این کالا در سال 97 عمق فاجعه و خروج ارز نزدیک به 35 میلیون دلار متصورخواهد بود و درصورتیکه بیشبود ارزش بر اساس کالای نو اعلام شده باشد با اعلام مستعمل بودن کالا توسط کارشناس بیشبود ارزش قطعا دارای تفاوت بالاتر و خروج ارز بیشتری خواهد بود.همچنین آرا دیوان عدالت  در خصوص اختلافات گمرکی بصورت شکلی با بررسی مجدد و کارشناسی گمرک ایران و نظر نهایی دیوان قابل اجرا خواهد بود و معاونت حقوقی گمرک غرب و معاونت حقوقی گمرک ایران در این خصوص کم کاری نموده و موجبات تضییع حقوق دولت و خروج ارز از کشور را تسهیل نموده است.                        

سادسا: باتوجه به استفاده این اظهارنامه ازمعافیت بند(غ) ماده(119) قانون امورگمرکی براساس مجوز معافیت وزارت صنعت،معدن و تجارت برای ماشین آلات خط تولید وبا دقت درتعرفه اظهاری84359000 مربوط به اجزا وقطعات وشرح تجاری اجزا وقطعات در فرم صد اظهارنامه معافیت صادره غیرقابل استفاده بوده وقابل پذیرش نمی باشد وتضییع حقوق دولت دراین پرونده عیان است.همچنین مطابق بند (خ)ماده113 قانون امور گمرکی،کالای اظهاری بدلیل استفاده ازشمول معافیت غیرواقعی قاچاق تلقی می گردد( بند خ ماده 113 قانون امور گمرکی اشعار دارد:کالا با استفاده از شمول معافیت با تسلیم اظهارنامه خلاف یا اسناد غیرواقعی و یا ارائه مجوزهای جعلی به گمرک اظهار گردد قاچاق تلقی می گردد)       

همچنین در متن نامه جوابیه گمرک غرب به ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز به نوع کالاهای موضوع قبض انبارها هیچ اشاره ای نشده است و ابهام در خصوص کالای خارج شده همچنان پابرجا است و ضروری بود گمرک غرب تهران قبل از پاسخ به ستاد یاد شده درخصوص تصاویرقبض انبارهای این اظهارنامه مورد تقاضا ابتدا با مکاتبه با گمرک ایران خواستار تصاویر کامل و شرح تجاری کالا از دفتر فناوری گمرک ایران و متولیان سامانه جامع(پژوهشکده دانشگاه تهران) می شد وسپس به روشنی پاسخ ستاد مبارزه با قچاق کالا و ارز را ارسال می نمود.                                                            

حال باید پرسید مدیران وقت گمرک غرب تهران برچه اساسی تجمیع قبوض انبار چند شرکت حمل در یک اظهارنامه را پذیرفته اند و چگونه معافیت بند غ ماده119 که مربوط به ماشین آلات خط تولید است نه اجزا و قطعات  را باتوجه به تعرفه اظهاری و شرح تجاری کالا پذیرفته اند وهمچنین چگونه در خصوص میزان مستعمل بودن کالا و درصد استهلاک با وزارت صمت مکاتبه صحیح ننموده اند وهمچنین چرا درخصوص موضوع بیشبود ارزش کالا باتوجه به درصد استهلاک گزارش دقیق تری ارسال نشده و برچه اساسی معاونت حقوقی گمرک غرب درخصوص رای دیوان عدالت با معاونت حقوقی گمرک ایران مکاتبه و کسب تکلیف ننموده است.